Anasayfa
Astrolojik Kişiliklerin Tipleri Psikiyatri, Astroloji ile buluştu...
ABD'de yayınlanan önemli bir psikiyatrik araştırma raporu, olay yarattı. Dünyanın en saygın bilim adamlarından birisi, astrolojiyi referans olarak kullanıyordu. Geleceğin astro-bilim evliliğinin nişanı artık yapıldı.
Amerikan Psikiyatri Birliği'nden John M. Oldham, kişilik bozukluklarının daha iyi tanımlanması ve verilerin geliştirilmesi amacıyla oluşturulan yeni bir tanı sisteminin mimarı ve aynı zamanda da New York Eyalet Zihinsel Sağlık Bürosu'nun Yöneticisi ve de Columbia Üniversitesi'nde Klinik Psikiyatri Profesörü. Oldham'ın çalışmasında, kişilik bozukluklarının tanısı için uygulanan test metodunun adı DSM-III-R (Kişisel Bozukluklarının Teşhisi ve İstatistiksel Dağılım). Test araştırmanın yanısıra, kişilik tiplerinin üzerinde de duruyor. İşin ilginç yanı ise, 13 astrolojik tiplemenin de bu testte yer alması; aslında test astrolojik bir çalışmayı amaçlamış değil, sadece astrolojiden de yararlanılmış. Kişiliklerle ilgili bilgileri okuduğunuzda sanki astrolog Linda Goodman'ın "Burçlar" kitabını okur gibi oluyurosunuz. Temel olarak 13 tip temel olarak alınmış ve pozitif tanımlar getirilmiş; pozitif tanımların tam zıddı olan negatifler ise kişilik bozuklukları olarak değerlendirilmiş.
Kişilik İlgili Burç Ruhsal Bozukluk
Vicdanlı Başak Takıntılı/Baskıcı
Öz güvenli Koç (Aslan etkisinde) Kendini beğenmiş
Sadık Terazi Bağımlı
Dramatik Aslan İsterik
Uyanık Akrep Paranoyak
Duyarlı Yengeç (Balık etkisinde) Çekingen
Gururlu Boğa Pasif/agresif
Maceraperest Yay Anti sosyal
Özel nitelikli Kova Şizoid davranışlar
Yalnız Balık 1. Kişilik Şizoid
Fedakar Balık 2. Kişilik Öz güvensiz
Canlı, aktif İkizler Sınırda
Agresif Oğlak Sadist
Balık Burcu'nun ikiye bölünmüş olması iki ayrı kişiliğin ortaya çıkmasıyla oluşmuş, bu yaklaşım psikiyatri ötesinde ve daha çok astroloji kokuyor. Belki de astrolojik kişiliklerin çok esnek olmaları veya her kılığa bürünmesi buna neden olmuş olabilir ve tabii biraz da Balık Burcu'nun garipliği... Ama asıl önemli olan yön, insanların 12 tiple sınıflandırılamayacağını iddia eden bilimsel görüşün göbeğinden böyle bir değerlendirmenin çıkmış olması; bu yüzden rapor daha tartışılır bir hale geliyor. Bir deney yapalım; Ahmet'in burcu Başaktır, Ay Yengeç'tedir ve Yükselen burç Aslan'dır. Buna göre yukardaki değerlendirmeye bakacak olursak, Ahmet, vicdanlı, duyarlı ve dramatik bir kişiliğe sahiptir. Öyle mi acaba?
İyi ama gezegensel konumlar nerede?
Göründüğü kadarıyla rapor hazırlanırken ve testler oluşturulurken objektiflikten uzaklaşma korkusuyla, gereğinden öte objektif kalınmış ve tam her deneğe 104 soru sorularak, ruhsal bozukluk tanımlamalarıyla, astrolojik kişilikler arasında bir paralellik kurulmaya çalışılmış. İkizler Burcu insanı için "canlı" yani "Merküryen" tip denilmiş ama bu burcun temel niteliği olarak kabul edilen aşırı duygusallık ve çok değişken duyguların zenginliği ön plana alınmamış. Oysa İkizler öncelikle bu sözcüklerle tanımlanabilir ve duyguların değişkenliği öylesine sınırsız ve hızlıdır ki, aslı gözden uzak tutulamaz.
Elbette ki rapordaki tanımlamalar reddedilemez veya gerçek dışı olarak görülmemelidir fakat eğer astroloji ile bir bütünlük ya da en azından ortak bir yön veya asgari bir uzlaşma aranıyorsa daha dikkatli ve daha esnek olunmalıdır. Raporun etkisi sanıldığından fazla olacak ve bazı psikiyatristler tarafından çok ciddiye alınacağından, astroloji kitaplarının bilimsel çevrelerdeki satışı da artacaktır. Tabii ki bu arada da, psikiyatrların ve psikologların çoğu astrolojinin zengin ve inanılmaz dilini keşfedecekler; Rapordaki özgün DSM terminolojisinin yanısıra, astrolojiden de çok şey öğrenecekler; örneğin şu beş özelliği ele alalım; "Vicdanlı Başak-Yalnız ve fedakar Balık-Canlı İkizler ve maceraperest Yay" Herbiri ötekisini uyarıyor gibi fakat bu tiplerin iç bilinç alanlarında ortaya çıkan benzer vurgular, aslında kişiliğin negatif yönlerini oluştururlar; işte bu karmaşık cümle astrolojinin en önemli analiz olgusu olan "gezegensel açılar"ın etkileri anlamına gelir. Örneğin Kare Açı, bu tipler arasında güçlü bir enerji oluşturacak ve bir tür meydan okumaya neden olacaktır ama aynı zamanda da söz konusu kişisel özellikler zayıflayacak ve hatta durağanlaşacaktır. Hatta daha da ötede, benzer karakteristikler kişilik bozukluklarıyla bütünleşecektir.
Gerçek astrolojinin inanılmaz yönü;
Diğer taraftan vicdanlı Başak, gururlu Boğa'dan ve agresif Oğlak'dan destek ve güç alacaktır. Bu astrolojik kombinasyonlar yani açısal oluşumlar daha dengeli ve kalıcı bir konum oluşturacaktır; yanısıra da görünür karakteristiklerin ve kişilik bozuklarının benzerlikleri de azalacaktır. Eğer Satürn, Kova Burcu'ndaysa, o dönem için sabit burçların durumu daha zorlaşacaktır. Yani "Dramatik/Aslan'ın isterikliği- Uyanık(Akrep'in paranoyası- Gururlu/Boğa'nın pasif, agresifliği ve özel nitelikli/Kova'nın şizoid davranışları" çok daha fazla ortaya çıkacak ve dönemsel olarak kalıcı olacaktır. Bir diğer durumda ise, vicdanlı Başak yukardaki konuma girmişse özel yaşamında dramatik davranışlar sergilemeye başlayacaktır. Kısacası astroloji bu yorumları yapabilecek düzeydedir ve söz sahibidir. Ama daha ötede, psikologlar rapordaki DSM tiplemelerini kullanarak kişilikleri çiftleştirme konusunda önemli bir kaynak sağlamış olabilirler; o kullanım noktasında bazı karakteristik zıt kutuplar daha iyi tanımlanabilir; o zaman da davranış bozukluklarının azaltılması için önemli bir yardım elde edilmiş olacaktır. Aynı yaklaşım astroloji de zaten vardır; örneğin aşağıdaki zıt kutupların oluşturduğu açığa çıkan bozukluklar, rapordaki tanımlar kullanılarak astrolojik mantıkla ve açısal konumlar geçerli olmak kaydıyla çok yararlı olmaktadırlar;
Uyanık Akrep - Gururlu Boğa Paranoyak, pasif agresiflik
Dramatik Aslan - Özel nitelikli Kova İsterik ve şizoid davranışlar
Vicdanlı Başak - Yalnız ve fedakar Balık Takıntılı/baskıcı, öz güvensiz, şizoid
Canlı, aktif İkizler - Maceraperest Yay Sınırda/Anti sosyal
Duyarlı Yengeç - Agresif Oğlak Çekingen/Sadist
Öz güvenli Koç - Sadık Terazi Kendini beğenmiş/Bağımlılık.
En iyi yol; bilimsel astroloji danışmanlığı
Hemen hatırlanması gereken bir diğer önemli yön, bitişik/komşu burçların simgesel karışımlarıdır. Örneğin Sadık Terazi'de, biraz Başak'ın vicdanı, Başak'da Aslan'ın heyecanı, draması, İkizler'in canlılığında, Yengeç'in duyarlılığı belli oranlarda etkindirler. Bu bir bozulmadır; örneğin Teraziler'de sık sık görülür, Merküryen Başaklar ve Venüsyen Başaklar bu karışımdan ortaya çıkarlar. Bir İkizler veya Güneş Aslanı, Yengeç'in iç gezegenlerinden sık etkilenirler. Bu çapraz karışımlar, genelleşmiş saf astrolojik tiplemelerin dışını gösterirler böylece astrolojinin genel olduğu iddiası bu noktada çürütülür.
Psikiyatrlar için en iyi yol, iyi birer astrolog veya astroloji hocaları bulmak olabilir, bu yol sayısız kitabı kendi kendine okumaktan çok daha iyidir. Astrolojik horoskopların (yıldız haritalarının) karşılaştırılmaları, bilimsel tezlere büyük destek olabilir, sonuçlar yararlı olacaktır. Burada bilim, falcı-astrologlar popülizminden ve astrolojinin hatalı ve de eksik antik geçmişinden etkilenmemelidir, kurtulması gereken en önemli kompleks veya aşırı duyarlılık budur; Astroloji yine de kehanetlerde bulunabilir, bunun bir zararı yoktur; sinema saygın bir sanattır ama ninja ve seks filmlerinin varlığı sinemanın saygınlığını bozmamaktadır
ABD'de yayınlanan önemli bir psikiyatrik araştırma raporu, olay yarattı. Dünyanın en saygın bilim adamlarından birisi, astrolojiyi referans olarak kullanıyordu. Geleceğin astro-bilim evliliğinin nişanı artık yapıldı.
Amerikan Psikiyatri Birliği'nden John M. Oldham, kişilik bozukluklarının daha iyi tanımlanması ve verilerin geliştirilmesi amacıyla oluşturulan yeni bir tanı sisteminin mimarı ve aynı zamanda da New York Eyalet Zihinsel Sağlık Bürosu'nun Yöneticisi ve de Columbia Üniversitesi'nde Klinik Psikiyatri Profesörü. Oldham'ın çalışmasında, kişilik bozukluklarının tanısı için uygulanan test metodunun adı DSM-III-R (Kişisel Bozukluklarının Teşhisi ve İstatistiksel Dağılım). Test araştırmanın yanısıra, kişilik tiplerinin üzerinde de duruyor. İşin ilginç yanı ise, 13 astrolojik tiplemenin de bu testte yer alması; aslında test astrolojik bir çalışmayı amaçlamış değil, sadece astrolojiden de yararlanılmış. Kişiliklerle ilgili bilgileri okuduğunuzda sanki astrolog Linda Goodman'ın "Burçlar" kitabını okur gibi oluyurosunuz. Temel olarak 13 tip temel olarak alınmış ve pozitif tanımlar getirilmiş; pozitif tanımların tam zıddı olan negatifler ise kişilik bozuklukları olarak değerlendirilmiş.
Kişilik İlgili Burç Ruhsal Bozukluk
Vicdanlı Başak Takıntılı/Baskıcı
Öz güvenli Koç (Aslan etkisinde) Kendini beğenmiş
Sadık Terazi Bağımlı
Dramatik Aslan İsterik
Uyanık Akrep Paranoyak
Duyarlı Yengeç (Balık etkisinde) Çekingen
Gururlu Boğa Pasif/agresif
Maceraperest Yay Anti sosyal
Özel nitelikli Kova Şizoid davranışlar
Yalnız Balık 1. Kişilik Şizoid
Fedakar Balık 2. Kişilik Öz güvensiz
Canlı, aktif İkizler Sınırda
Agresif Oğlak Sadist
Balık Burcu'nun ikiye bölünmüş olması iki ayrı kişiliğin ortaya çıkmasıyla oluşmuş, bu yaklaşım psikiyatri ötesinde ve daha çok astroloji kokuyor. Belki de astrolojik kişiliklerin çok esnek olmaları veya her kılığa bürünmesi buna neden olmuş olabilir ve tabii biraz da Balık Burcu'nun garipliği... Ama asıl önemli olan yön, insanların 12 tiple sınıflandırılamayacağını iddia eden bilimsel görüşün göbeğinden böyle bir değerlendirmenin çıkmış olması; bu yüzden rapor daha tartışılır bir hale geliyor. Bir deney yapalım; Ahmet'in burcu Başaktır, Ay Yengeç'tedir ve Yükselen burç Aslan'dır. Buna göre yukardaki değerlendirmeye bakacak olursak, Ahmet, vicdanlı, duyarlı ve dramatik bir kişiliğe sahiptir. Öyle mi acaba?
İyi ama gezegensel konumlar nerede?
Göründüğü kadarıyla rapor hazırlanırken ve testler oluşturulurken objektiflikten uzaklaşma korkusuyla, gereğinden öte objektif kalınmış ve tam her deneğe 104 soru sorularak, ruhsal bozukluk tanımlamalarıyla, astrolojik kişilikler arasında bir paralellik kurulmaya çalışılmış. İkizler Burcu insanı için "canlı" yani "Merküryen" tip denilmiş ama bu burcun temel niteliği olarak kabul edilen aşırı duygusallık ve çok değişken duyguların zenginliği ön plana alınmamış. Oysa İkizler öncelikle bu sözcüklerle tanımlanabilir ve duyguların değişkenliği öylesine sınırsız ve hızlıdır ki, aslı gözden uzak tutulamaz.
Elbette ki rapordaki tanımlamalar reddedilemez veya gerçek dışı olarak görülmemelidir fakat eğer astroloji ile bir bütünlük ya da en azından ortak bir yön veya asgari bir uzlaşma aranıyorsa daha dikkatli ve daha esnek olunmalıdır. Raporun etkisi sanıldığından fazla olacak ve bazı psikiyatristler tarafından çok ciddiye alınacağından, astroloji kitaplarının bilimsel çevrelerdeki satışı da artacaktır. Tabii ki bu arada da, psikiyatrların ve psikologların çoğu astrolojinin zengin ve inanılmaz dilini keşfedecekler; Rapordaki özgün DSM terminolojisinin yanısıra, astrolojiden de çok şey öğrenecekler; örneğin şu beş özelliği ele alalım; "Vicdanlı Başak-Yalnız ve fedakar Balık-Canlı İkizler ve maceraperest Yay" Herbiri ötekisini uyarıyor gibi fakat bu tiplerin iç bilinç alanlarında ortaya çıkan benzer vurgular, aslında kişiliğin negatif yönlerini oluştururlar; işte bu karmaşık cümle astrolojinin en önemli analiz olgusu olan "gezegensel açılar"ın etkileri anlamına gelir. Örneğin Kare Açı, bu tipler arasında güçlü bir enerji oluşturacak ve bir tür meydan okumaya neden olacaktır ama aynı zamanda da söz konusu kişisel özellikler zayıflayacak ve hatta durağanlaşacaktır. Hatta daha da ötede, benzer karakteristikler kişilik bozukluklarıyla bütünleşecektir.
Gerçek astrolojinin inanılmaz yönü;
Diğer taraftan vicdanlı Başak, gururlu Boğa'dan ve agresif Oğlak'dan destek ve güç alacaktır. Bu astrolojik kombinasyonlar yani açısal oluşumlar daha dengeli ve kalıcı bir konum oluşturacaktır; yanısıra da görünür karakteristiklerin ve kişilik bozuklarının benzerlikleri de azalacaktır. Eğer Satürn, Kova Burcu'ndaysa, o dönem için sabit burçların durumu daha zorlaşacaktır. Yani "Dramatik/Aslan'ın isterikliği- Uyanık(Akrep'in paranoyası- Gururlu/Boğa'nın pasif, agresifliği ve özel nitelikli/Kova'nın şizoid davranışları" çok daha fazla ortaya çıkacak ve dönemsel olarak kalıcı olacaktır. Bir diğer durumda ise, vicdanlı Başak yukardaki konuma girmişse özel yaşamında dramatik davranışlar sergilemeye başlayacaktır. Kısacası astroloji bu yorumları yapabilecek düzeydedir ve söz sahibidir. Ama daha ötede, psikologlar rapordaki DSM tiplemelerini kullanarak kişilikleri çiftleştirme konusunda önemli bir kaynak sağlamış olabilirler; o kullanım noktasında bazı karakteristik zıt kutuplar daha iyi tanımlanabilir; o zaman da davranış bozukluklarının azaltılması için önemli bir yardım elde edilmiş olacaktır. Aynı yaklaşım astroloji de zaten vardır; örneğin aşağıdaki zıt kutupların oluşturduğu açığa çıkan bozukluklar, rapordaki tanımlar kullanılarak astrolojik mantıkla ve açısal konumlar geçerli olmak kaydıyla çok yararlı olmaktadırlar;
Uyanık Akrep - Gururlu Boğa Paranoyak, pasif agresiflik
Dramatik Aslan - Özel nitelikli Kova İsterik ve şizoid davranışlar
Vicdanlı Başak - Yalnız ve fedakar Balık Takıntılı/baskıcı, öz güvensiz, şizoid
Canlı, aktif İkizler - Maceraperest Yay Sınırda/Anti sosyal
Duyarlı Yengeç - Agresif Oğlak Çekingen/Sadist
Öz güvenli Koç - Sadık Terazi Kendini beğenmiş/Bağımlılık.
En iyi yol; bilimsel astroloji danışmanlığı
Hemen hatırlanması gereken bir diğer önemli yön, bitişik/komşu burçların simgesel karışımlarıdır. Örneğin Sadık Terazi'de, biraz Başak'ın vicdanı, Başak'da Aslan'ın heyecanı, draması, İkizler'in canlılığında, Yengeç'in duyarlılığı belli oranlarda etkindirler. Bu bir bozulmadır; örneğin Teraziler'de sık sık görülür, Merküryen Başaklar ve Venüsyen Başaklar bu karışımdan ortaya çıkarlar. Bir İkizler veya Güneş Aslanı, Yengeç'in iç gezegenlerinden sık etkilenirler. Bu çapraz karışımlar, genelleşmiş saf astrolojik tiplemelerin dışını gösterirler böylece astrolojinin genel olduğu iddiası bu noktada çürütülür.
Psikiyatrlar için en iyi yol, iyi birer astrolog veya astroloji hocaları bulmak olabilir, bu yol sayısız kitabı kendi kendine okumaktan çok daha iyidir. Astrolojik horoskopların (yıldız haritalarının) karşılaştırılmaları, bilimsel tezlere büyük destek olabilir, sonuçlar yararlı olacaktır. Burada bilim, falcı-astrologlar popülizminden ve astrolojinin hatalı ve de eksik antik geçmişinden etkilenmemelidir, kurtulması gereken en önemli kompleks veya aşırı duyarlılık budur; Astroloji yine de kehanetlerde bulunabilir, bunun bir zararı yoktur; sinema saygın bir sanattır ama ninja ve seks filmlerinin varlığı sinemanın saygınlığını bozmamaktadır
