Anasayfa
Dünya Üzerinde Vampir İnancı ve Kaynağı
Vampir inanışı dünyanın çeşitli mitoloji ve kültürlerinde yer alan bir inanıştır. Bulunan tüm arkeolojik ve etnografik buluntular bunu göstermektedir.Mesela Sikkim'de,eski bir Tibet manastırı'nın duvarlarında,ikibin beşyüz yıl evvel yapılmış duvar resimlerinde,kan emen,sivri dişli,vampiri andıran yaratıklar tasvir edilmiştir.Tibet Lamaizm inancın'da, Varja rahipleri kan emen,sivri dişli,köpek dişlerinden kan damlayan kişiler olarak resmedilmişlerdir.Tarih öncesi bir Asur çömleğinde,kafası kopuk bir vampir ile sevişen bir adam resmi bulunmuştur.İlk yazılı destan olan Gılgamış'ta vampir(Utnapiştim) temasına rastlarız.Hint dilinin ilk yazılı kaynaklarını oluşturan "Atharva Veda"nın bir bölümünün adı "Baital Paischisi" yani "Vampir Öyküleri"dir.(Baital=Sanksritçe Vampir).
Vampir inanışının kaynağı ise hep tartışılmıştır. Genelde yaygın kanı vampir inanışının batı kaynaklı olduğunu söylesede,aslında doğu kaynaklıdır.Zira yapılan araştırmalar şunu göstermiştir ki,vampir efsaneleri,Avrupa'ya,Moğol istilasından kaçıp Anadolu’ya sığınan ve Osmanlı Devleti tarafından Balkanlara yerleştirilen Rumeli Türkleri tarafından yayılmıştır. Netekim vampir efsanelerinin ilk yazıldığı tarihlerle,Avrupa'ya Türk İskan'ı aynı tarihe rastlar.Yani bu inanç Asya'dan alınmış ve İran,Anadolu,Rumeli,Bulgaristan,Romanya,Macaristan ve Almanya üzerinden tüm Avrupa'ya yayılmıştır.Hatta Türklerin,Avrupa'ya ilk gelişinden de önce,Asya üzerinden Avrupa'ya gelen Keltlerin inandığı,Gal ulusunun "dragdul", İrlandalılar'ın "deargdull" denen kan içici canavar efsanesi buna örnektir.
Yarasa Efsanelerinin Vampir İnancı İle İlişkisi
Aslında vampirlerin yarasalarla bir alakası yoktur. Efsanelerde bunu gösterir. Bu yeni çıkmış ve Amerikan ve Avrupa edebiyatı ve sinemasıyla yaratılmış bir şeydir.
Böyle hikayeler var ise de yeni çıkmıştır.
Asya ve Avrupa'da yaşayan yarasalar genelde ufak ve böcek yiyen türden yarasalardır. Kan emmezler. Ama kan içenleri de vardır ki bunlar Güney Amerika'da yaşarlar. Bu acaip hayvan hem ilk karşılarına çıktığı Avrupalıların inançlarını,hem de onlardan evvel Maya ve Azteklerin inançlarını büyük ölçüde etkilemiştir.Mesela Mayalar kan emen vampir tanrılara inanmış,Güneş ayinlerinde kurbanlarının kanlarını içen Aztekler Yarasa tanrılara tapınmış ve yarasa Azteklerin totemi olmuştur.Bunun dışında başka ilkellerde özellikle Afrika ve tropikal bölgedekiler de bu tip inançlar geliştirmiş,ölen düşmanın kanın içerek ölümsüzlüğe ve sihirli güçlere sahip olunacağına inanılmıştır.Yamyamlık (fr.Cannibalisme) inancı buradan türemiştir.
Peki Avrupa'da hiç bulunmamış olan bu hayvanlar ve kültler (keltler hariç zira onlarda öldürdükleri düşmanları yiyerek onların gücüne kavuşacaklarına inanırlarmış) nasıl olmuşta birden bire ortaya çıkmıştır. Bunun gene doğu ile alakası vardır uzaktan da olsa.
Şöyle ki 1400'lü ve 1500'lü yıllarda Avrupa'daki siyasi boşluğu fırsat bilen Osmanlılar, gün be gün Avrupa'da ilerlemektedir. Hatta 1453'te İstanbul'u alırlar. Daha sonrada kısa sürede tüm ticaret yollarını ele geçirirler.Bunlar İpek yolu ve Baharat yoludur.Kırım ve Kafkas seferleriyle Karadeniz ticaretine,Kuzey Afrika'nın fethiyle de Akdeniz ticaretine Türklerin ele geçirmesi batıyı ürkütmüş ve Hıristiyan Avrupa yeni ticaret yolları aramaya başlamış ve coğrafi keşifler bir diğer söylemle sömürgeleştirme seferleri başlamıştır.Eskiden kilise'nin ve din adamlarının baskısıyla ve bilgisizlik yüzünden köylerinden burnunun ucunu çıkaramayan Avrupalılar, Bizans’tan kaçan Rum bilginlerin,yeni çevrilen kitapların ve matbaa'nın sayesinde bilgilenmiş,gözünü açmış ve gemilere binerek daha önce hiç gitmedikleri diyarlara gitmişler ve buradaki harikalar karşısında hayrete düşmüşler ve yeni şeyler keşfetmişlerdir.Cristof Kolomb Antilleri, Ameriko Vespuçi Amerika'yı, Balboa Büyük Okyanusu, Macellan ve Del Cano dünyanın yuvarlaklığını, Vasko de Gama Ümit Burnu'nu keşfetmiştir.Bunların içerisinde İspanyollar atak davranmış ve keşfetmekle yetinmeyerek,kanlarındaki Vizigotluktan ötürü tıpkı ataları olan Vizigotların, gemilerle Kuzey Afrika ve İspanya'yı ele geçirmeleri gibi tekrar gemilere binmişler ve Cortez'in önderliğinde Güney Amerika'yı fethetmişlerdir.Cortez ve askerlerinin burada keşfettikleri tek şey Aztek altınları değilmiş.Bununla beraber,vampir yarasaları da keşfetmişlerdir ve hem Avrupa'nın inançları hem de Amerika'nın ekolojik
dengeleri alt üst olmuştur.
Çünkü vampir yarasalar canlı hayvanlardan emdikleri kanla beslenirlermiş.(Günde iki yemek kaşığı kadar) Ayrıca insanları ısırdıkları da olur ve ısırdıkları hayvan veya insan olsun onlara kuduz bulaştırırlarmış. Vampir yarasaların kan emdikleri genelde o bölgenin vahşi hayvanları olduklarından avlandıkları da olurmuş. Bu onlar için zor bir durummuş ama açlık dürtüsüymüş söz konusu olan. Bir yandan da ekolojik denge sağlanıyor, Vampir yarasalar insanlara zarar verebilecek kadar ve doğanın dengesini bozabilecek kadar fazlalaşmıyormuş.
Taki Latin Amerika'ya kurulan göçmen kolonileri zamanına kadar.
Çünkü o güne dek vahşi hayvanlardan muzdarip olan yarasalar, Avrupalıların getirdiği evcil kümes hayvanlarına musallat olmuşlar ve ekolojik denge bozulmuş. Böylece vampir yarasalar öyle çoğalmışlar ki sonunda hem hayvanların hem de insanların başına bela olmuşlardır. Göçmenler Avrupa'ya döndüklerinde bu gerçek kan içme hikayeleriyle 1730'ların Avrupa'sı çalkalanmıştır. Rönesans ve Reform ile batıl itikadı reddeden akılcı batılılar, bu kez bu olaylar karşısında şüpheye düşerken kimileri akılcılığı sürdürmüş,kimileride buna inanıp yeni efsanelerin türememesine sebep olmuşlardır. Bunların arasında gotik edebiyat yazarlarını da sayabiliriz. Yani ufacık bir hareket bir anda Avrupa'nın inanç yapısını ve Amerika'nın ekolojik dengesini altüst etmiştir.O zamana dek vampir efsaneleri bir anda ortaya Rönesans’ın akılcılığını ve Ortaçağın dogmatikliğini bir arada tutan çelişkili bir Avrupa kültürü yaratmıştır.Bu olay günümüze dek uzamıştır.Yani sizin anlayacağınız bugün Romanya'da ölen birinin vampir sayılıp yakılması,Fransa'da bir rahibin büyücülüğü özendiriyor diye Harry Potter kitaplarını yakması,inanç ve maneviyat boşluğunu neo-paganizm yoluna saparak atalarının izinden "gerileyen" Avrupa'nın bu halinin sorumlusu Cortez ve İspanyol askerleridir!
Vampir inanışı dünyanın çeşitli mitoloji ve kültürlerinde yer alan bir inanıştır. Bulunan tüm arkeolojik ve etnografik buluntular bunu göstermektedir.Mesela Sikkim'de,eski bir Tibet manastırı'nın duvarlarında,ikibin beşyüz yıl evvel yapılmış duvar resimlerinde,kan emen,sivri dişli,vampiri andıran yaratıklar tasvir edilmiştir.Tibet Lamaizm inancın'da, Varja rahipleri kan emen,sivri dişli,köpek dişlerinden kan damlayan kişiler olarak resmedilmişlerdir.Tarih öncesi bir Asur çömleğinde,kafası kopuk bir vampir ile sevişen bir adam resmi bulunmuştur.İlk yazılı destan olan Gılgamış'ta vampir(Utnapiştim) temasına rastlarız.Hint dilinin ilk yazılı kaynaklarını oluşturan "Atharva Veda"nın bir bölümünün adı "Baital Paischisi" yani "Vampir Öyküleri"dir.(Baital=Sanksritçe Vampir).
Vampir inanışının kaynağı ise hep tartışılmıştır. Genelde yaygın kanı vampir inanışının batı kaynaklı olduğunu söylesede,aslında doğu kaynaklıdır.Zira yapılan araştırmalar şunu göstermiştir ki,vampir efsaneleri,Avrupa'ya,Moğol istilasından kaçıp Anadolu’ya sığınan ve Osmanlı Devleti tarafından Balkanlara yerleştirilen Rumeli Türkleri tarafından yayılmıştır. Netekim vampir efsanelerinin ilk yazıldığı tarihlerle,Avrupa'ya Türk İskan'ı aynı tarihe rastlar.Yani bu inanç Asya'dan alınmış ve İran,Anadolu,Rumeli,Bulgaristan,Romanya,Macaristan ve Almanya üzerinden tüm Avrupa'ya yayılmıştır.Hatta Türklerin,Avrupa'ya ilk gelişinden de önce,Asya üzerinden Avrupa'ya gelen Keltlerin inandığı,Gal ulusunun "dragdul", İrlandalılar'ın "deargdull" denen kan içici canavar efsanesi buna örnektir.
Yarasa Efsanelerinin Vampir İnancı İle İlişkisi
Aslında vampirlerin yarasalarla bir alakası yoktur. Efsanelerde bunu gösterir. Bu yeni çıkmış ve Amerikan ve Avrupa edebiyatı ve sinemasıyla yaratılmış bir şeydir.
Böyle hikayeler var ise de yeni çıkmıştır.
Asya ve Avrupa'da yaşayan yarasalar genelde ufak ve böcek yiyen türden yarasalardır. Kan emmezler. Ama kan içenleri de vardır ki bunlar Güney Amerika'da yaşarlar. Bu acaip hayvan hem ilk karşılarına çıktığı Avrupalıların inançlarını,hem de onlardan evvel Maya ve Azteklerin inançlarını büyük ölçüde etkilemiştir.Mesela Mayalar kan emen vampir tanrılara inanmış,Güneş ayinlerinde kurbanlarının kanlarını içen Aztekler Yarasa tanrılara tapınmış ve yarasa Azteklerin totemi olmuştur.Bunun dışında başka ilkellerde özellikle Afrika ve tropikal bölgedekiler de bu tip inançlar geliştirmiş,ölen düşmanın kanın içerek ölümsüzlüğe ve sihirli güçlere sahip olunacağına inanılmıştır.Yamyamlık (fr.Cannibalisme) inancı buradan türemiştir.
Peki Avrupa'da hiç bulunmamış olan bu hayvanlar ve kültler (keltler hariç zira onlarda öldürdükleri düşmanları yiyerek onların gücüne kavuşacaklarına inanırlarmış) nasıl olmuşta birden bire ortaya çıkmıştır. Bunun gene doğu ile alakası vardır uzaktan da olsa.
Şöyle ki 1400'lü ve 1500'lü yıllarda Avrupa'daki siyasi boşluğu fırsat bilen Osmanlılar, gün be gün Avrupa'da ilerlemektedir. Hatta 1453'te İstanbul'u alırlar. Daha sonrada kısa sürede tüm ticaret yollarını ele geçirirler.Bunlar İpek yolu ve Baharat yoludur.Kırım ve Kafkas seferleriyle Karadeniz ticaretine,Kuzey Afrika'nın fethiyle de Akdeniz ticaretine Türklerin ele geçirmesi batıyı ürkütmüş ve Hıristiyan Avrupa yeni ticaret yolları aramaya başlamış ve coğrafi keşifler bir diğer söylemle sömürgeleştirme seferleri başlamıştır.Eskiden kilise'nin ve din adamlarının baskısıyla ve bilgisizlik yüzünden köylerinden burnunun ucunu çıkaramayan Avrupalılar, Bizans’tan kaçan Rum bilginlerin,yeni çevrilen kitapların ve matbaa'nın sayesinde bilgilenmiş,gözünü açmış ve gemilere binerek daha önce hiç gitmedikleri diyarlara gitmişler ve buradaki harikalar karşısında hayrete düşmüşler ve yeni şeyler keşfetmişlerdir.Cristof Kolomb Antilleri, Ameriko Vespuçi Amerika'yı, Balboa Büyük Okyanusu, Macellan ve Del Cano dünyanın yuvarlaklığını, Vasko de Gama Ümit Burnu'nu keşfetmiştir.Bunların içerisinde İspanyollar atak davranmış ve keşfetmekle yetinmeyerek,kanlarındaki Vizigotluktan ötürü tıpkı ataları olan Vizigotların, gemilerle Kuzey Afrika ve İspanya'yı ele geçirmeleri gibi tekrar gemilere binmişler ve Cortez'in önderliğinde Güney Amerika'yı fethetmişlerdir.Cortez ve askerlerinin burada keşfettikleri tek şey Aztek altınları değilmiş.Bununla beraber,vampir yarasaları da keşfetmişlerdir ve hem Avrupa'nın inançları hem de Amerika'nın ekolojik
dengeleri alt üst olmuştur.
Çünkü vampir yarasalar canlı hayvanlardan emdikleri kanla beslenirlermiş.(Günde iki yemek kaşığı kadar) Ayrıca insanları ısırdıkları da olur ve ısırdıkları hayvan veya insan olsun onlara kuduz bulaştırırlarmış. Vampir yarasaların kan emdikleri genelde o bölgenin vahşi hayvanları olduklarından avlandıkları da olurmuş. Bu onlar için zor bir durummuş ama açlık dürtüsüymüş söz konusu olan. Bir yandan da ekolojik denge sağlanıyor, Vampir yarasalar insanlara zarar verebilecek kadar ve doğanın dengesini bozabilecek kadar fazlalaşmıyormuş.
Taki Latin Amerika'ya kurulan göçmen kolonileri zamanına kadar.
Çünkü o güne dek vahşi hayvanlardan muzdarip olan yarasalar, Avrupalıların getirdiği evcil kümes hayvanlarına musallat olmuşlar ve ekolojik denge bozulmuş. Böylece vampir yarasalar öyle çoğalmışlar ki sonunda hem hayvanların hem de insanların başına bela olmuşlardır. Göçmenler Avrupa'ya döndüklerinde bu gerçek kan içme hikayeleriyle 1730'ların Avrupa'sı çalkalanmıştır. Rönesans ve Reform ile batıl itikadı reddeden akılcı batılılar, bu kez bu olaylar karşısında şüpheye düşerken kimileri akılcılığı sürdürmüş,kimileride buna inanıp yeni efsanelerin türememesine sebep olmuşlardır. Bunların arasında gotik edebiyat yazarlarını da sayabiliriz. Yani ufacık bir hareket bir anda Avrupa'nın inanç yapısını ve Amerika'nın ekolojik dengesini altüst etmiştir.O zamana dek vampir efsaneleri bir anda ortaya Rönesans’ın akılcılığını ve Ortaçağın dogmatikliğini bir arada tutan çelişkili bir Avrupa kültürü yaratmıştır.Bu olay günümüze dek uzamıştır.Yani sizin anlayacağınız bugün Romanya'da ölen birinin vampir sayılıp yakılması,Fransa'da bir rahibin büyücülüğü özendiriyor diye Harry Potter kitaplarını yakması,inanç ve maneviyat boşluğunu neo-paganizm yoluna saparak atalarının izinden "gerileyen" Avrupa'nın bu halinin sorumlusu Cortez ve İspanyol askerleridir!
